باینگان شهری کوچک اما با قدمتی دیرینه که در محدوده‌ی جنوبی شهرستان پاوه با فاصله‌ی ۲۶ کیلومتری از مرکز شهرستان و ۱۲۸ کیلومتری از مرکز استان، که از طرف شمال و شمال غربی به کشور عراق و از طرف جنوب به شهرستان جوانرود محدود می‌شود.
این شهر از نظر موقعیت جغرافیایی در طول ۴۷ درجه شرقی و ۷ دقیقه شمالی و عرض ۳۴ درجه و ۱۹ دقیقه شرقی واقع شده است. این شهر از سال ۱۳۳۸ به عنوان مرکز بخش شناخته و دارای بخشداری است. جمعیت این شهر بر اساس آخرین آمار سرشماری در آبان ۱۳۹۰، ۱۷۸۰ نفر است.
وجه تسمیه‌ی باینگان: در ابتدا بانی کان بوده است که محل سکونت مردمانی نیک کردار و با دیانت بوده است و گروهی هم معتقدند که در اصل بادینان بوده که در عراق ساکن و پس از اسکان و تجمع در مکان فعلی سکنی گزیده که به مرور زمان به باینگان تغییر نام پیدا کرده است. که وجه تمسیه‌ی اول، نظر ارجح بیشتر محققان می‌باشد.
مردمان باینگان اهل سنت و پیرو مذهب امام محمد شافعی (رحمة الله علیه) می‌باشند که از نژاد کرد آریایی و با پوشش لباس کردی و زبان کردی سورانی تکلم می‌کنند.
از بارز‌ترین خصوصیات و ویژگی‌های شخصیتی مردمان این دیار می‌توان به متدین بودن، صداقت و راستی، نظم و انضباط و مهمان نوازی آنان اشاره کرد که این ویژگی‌های اخلاقی را از نیاکان خود به ارث برده و آن را نسل به نسل به همدیگر منتقل کرده‌اند. لازم به ذکر است که: وجود عالمان دینی و زاهدان برجسته‌ای در این شهر دلیل و مدرک و سندی است که باینگان مهد تقوا و دیانت و تدریس بوده است که می‌توان به چهره‌های شاخص و برجسته‌ی آن دوران از جمله مرحومان ملا محمد مهران (مدرس)، ملا فتاح فرشید (مدرس)، حاج ملا صدیق مهران، خلیفه حیدر، خلیفه احمد، خلیفه محمود حیدری که از پیران و پیروان اهل طریقت (طالبانی) و حاج خلیفه علی حیدری که ثمره و نوه‌ی خلیفه حیدر که انسانی برجسته، اهل زهد و تقوا و مرد صلح و آشتی است اشاره کرد.
در اینجا می‌طلبد که اشاره‌ای کوتاه به کلاس حوزوی و تدریس مرحوم ماموستا ملا فتاح در این شهر نگاهی داشته باشیم که شاگردانی همچون مرحومان ملا عبدالله زاهدی، ماموستا سید لطیف حسینی از سادات لون، حاج ملا حیکم خسروی، حاج ملا رسول فرشید، حاج ملا عبدالکریم رادباره، ملا محمد امین کلاشی، حاج ملا محمد رشید محمودی و حاج ملا غفار میرانی که در محضر این استاد افتخار تلمذی را داشته‌اند که عمر خود را در راه اعتلای دین توحید و یکتاپرستی و تربیت شاگردانی دیگر صرف کرده‌اند و همگی به لقاء الله پیوسته‌اند و شاگردانی که اکنون در قید حیات و به عنوان منبع و پاسخگویی به مسائل شرعی درحال خدمت به این ملت هستند می‌توان به: حاج ماموستا ملا عمر ولدبیگی، ملا سعدالله ظهیری، حاج ملا محمود کریمی، حاج ملا احمد بهرامی و ده‌ها عالم و... دیگر اشاره کرد.
امروز به مدد وجود عالمان برجسته‌ی دینی بحمدالله طلاب این دیار با بهره‌گیری و پیروی از سنت و مکتب پیامبر اکرم (ص) دنباله‌رو آرمان‌های توحیدی این علمای ممتاز هستند.
نظرات